Чӳкӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа Раҫҫейре усӑ курма чарнӑ сайтсен «хура списокӗ» ӗҫлеме пуҫланӑ. Реестра вӑл е ку сайта кӗртнине zapret-info.gov.ru адреспа тӗрӗслеме пулать.
Пурнӑҫшӑн хӑрушлӑх кӑларса тӑратакан ӗҫ тума хистекен, сарӑмсӑр вилӗм патне туртакан, алкогольпе, наркотикпе, пируспа туслашма хӗтӗртекен информацие сарнӑшӑн «Ачасене сывлӑхне тата аталанӑвне сиенлетекен информацирен хӳтӗлесси ҫинчен» саккунпа килӗшӳллӗн явап тыттараҫҫӗ. Йӗркене пӑхӑнман граждансене — 3 пин тенкӗ, должноҫри ҫынсене тата усламҫӑсене 25 пин, юридици сӑпачӗсене 200 пин тенкӗ таран штрафлаҫҫӗ.
Хӑш чух, пушӑ вӑхӑт тупӑнсан, эпӗ ҫынсем Тӗнче тетелӗнсе мӗн шыранине пӗлес йытупа апаланса ларкалатӑп. «Яндекс.ру» шыравҫӑна тӗпе хурса тӗпчетӗп. Калас пулать, тӗлӗнмелле ыйтусем параҫҫӗ тетел хӑнисем. Чи пӗрремӗш вырӑнта «Мӗн вӑл…?» ыйту ларать иккен. Юрату мӗнне пӗлесшӗннисем вара чи йышлисем. Романтика! Ун хыҫҫӑн «Эп ухмах пулсассӑн, ман мӗн тумалла?» ыйту вырнаҫнӑ. Сӑмахран, арҫынсем вӑл ыйтупа муритленмеҫҫӗ. Тӗнче тетелӗ вара ҫак ыйту ҫине 5 млн. хурав парать иккен! «Мӗнле?» — ҫак ыйтупа тухакансем иккӗмӗш вырӑнта тӑраҫҫӗ. Суши апата мӗнле майпа ҫимеллине пӗлес шухӑшлисем малта. Унтан вара мӗнле тӗрӗс чуп тумаллине ыйтакансем. Виҫҫӗмӗш вырӑнтисем начарланас хуйхӑпа аппаланаҫҫӗ имӗш. «Ӑҫтан укҫа тупас?», «Ӑҫта-ши ман савни?». Юлашки ыйту ҫине 300 порносайт тухса тӑрать. «Кам?», «Кам куна тунӑ?» ыйтусемпе те сахал мар муритленекенсем. «Ҫывӑракан ҫына мӗншӗн фотоаппаратпа ӳкерме юрамасть?», — тесе йытаканнисем те чылай.
Пӗррехинче В. Путин телевиденире «Ку сакӑр ҫул эпӗ галера ҫинчи чура евӗрех ӗҫлерӗм (как раб на галерах)», — тенӗ пулать. Тахӑшне «как краб на галерах» тесе илтӗннӗ те, вӑл, паллах, тетелте — «Мӗншӗн Путин краб?
Нумай пулмасть пӗтӗм тӗнчери «Симӗс планета» ача-пӑча экологи форумӗ Мускавра ирттерекен ӑмӑртӑвӑн ҫӗнтерӳҫӗ-лауреачӗсене пӗлтерчӗҫ. Вӗсем хушшинче Чӑаш Енрен хутшӑннисем те пур — Красноармейски иккӗмӗш шкулӗнче 11-мӗш класра вӗренекен Михайлов Алексей (сӑмах май, вӑл «Трак ен» сайтӑн администраторӗ те). Алеша хӑйӗн «Космос тата Ҫӗр» ятлӑ сайчӗпе «Хальхи технологисем — ҫутҫанталӑка хӳтӗлес ӗҫре» (экологи тата ҫут ҫанталӑка хӳтӗлес темӑпа хатӗрленӗ сайтсен тата Internetри web-страницӑсен ӑмӑртӑвӗ) ятлӑ номинацире лауреат ятне ҫӗнсе илнӗ. Ку проект ӗҫӗн ертӳҫи — ҫак шкулта чӑваш чӗлхипе общество пӗлӗвне вӗрентекен Михайлов В.М.
Пӗтӗм чун-чӗререн саламлатпӑр! Малашне пысӑкрах ҫитӗнӳсем тума сунатпӑр!
Нумай пулмасть Mozilla Foundation организаци Firefox браузера ҫӗнетнӗ, унӑн 5-мӗш версине кӑларнӑ. Ҫӗнӗлӗхсем сахал мар: CSS-анимацие ӑнлана пуҫланӑ, HTML5 стандартпа лайӑхрах ӗҫлет. Javascript ӗҫне те якатнӑ — хӑвартрах ӗҫлемелле. Унсӑр пуҫне ҫӗнӗ верси компьютер пурлӑхӗсене те ытлашши тӑкакламасӑр усӑ курать. Пысӑк ҫӗнӗлӗх шутне «Do-not-track» функцие кӗртме пулать — ӑна усӑ курсан сайтсем усӑҫ ӑҫта ҫӳренине сӑнамӗҫ.
Пӗтӗмӗшле илсен малтанхи 4-мӗш версипе (вӑл кӑҫал пуш уйӑхӗнче тухсаччӗ) танлаштарсан пурӗ пин ытла ҫӗнӗлех кӗртнӗ — вӗсем браузера хӑвартрах ӗҫлеме, усӑҫ ӗҫне ҫӑмӑллатма тивӗҫ.
Браузера эсир кунтан уҫласа илейретӗр (вырӑслине). Ӑна чӑвашлатма та пулать — 5-мӗш версинче ӗҫлекен хушӑма кунта тупайратӑр.
Нарӑсӑн 13-мӗшӗнче тӗнче тетелӗнче тепӗр интернет-телекурав ӗҫлеме пуҫларӗ. «Чувашское ТВ» ятлӑскер yatv.ru ҫинче никӗсленет. Асилтеретпӗр, нумай пулмасть кунтах Михайловка шкулӗн каналӗ уҫӑлнӑччӗ. Ҫӗнӗ канал чӑвашла тата вырӑсла ӗҫлӗ, кунта юрӑ-кӗвӗ, тӗрлӗ клипсем, ҫав шутрах чӑваш культурине ҫутатаканнисем те, пулӗҫ.
Ҫак эрнере тӗнче тетелӗшӗн пӗр пысӑк пулӑм пулса иртнӗ — ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) организаци тӗп пулран юлашки IРv4 адрес блокӗсене валеҫсе панӑ. Вырӑнти службӑсем хальлӗхе уйӑрса параҫҫӗ-ха, анчах та тепӗр темиҫе уйӑхран вӗсен те ирӗклӗ адрессем пӗтӗҫ. Ҫапла май Тӗнче тетелӗн малашне 6-мӗш версипе ӗҫлеме тивӗ.
Ку пулӑма халалласа ятарлӑ пресс-конференци ирттернӗ, унта ҫак енпе ӗҫлекен ытти организацисем те хутшӑннӑ — Number Resources Organization (NRO), Internet Architecture Board (IAB) тата Internet Society.
ICANN президенчӗ тата тӗп директорӗ Род Бексторм (Rod Beckstrom) хӑй сӑмахӗнче ҫак пулӑм питӗ пӗлтерӗшлӗ пулни ҫинчен каланӑ. 4-мӗш версиллӗ адрессем пӗтессе тахҫанах хатӗрленни техниксен пӗрлӗхӗшӗн ӑнсӑртлӑх пулманни те паха пулни ҫинчен пӗлтернӗ вӑл. Тӗнче тетелне малалла аталанма чӑрмав кӑлармасса шанса каланӑ.
Асилтеретпӗр, IРv4 версинче адрес вӑрӑмӑшӗ 32 битлӑ пулнӑ. 6-мӗш версинчи тӑршшӗ вара — 128 бит. IРv4 пӗтӗмӗшле 30 ҫул ӗҫленӗ, халӗ унӑн кунӗсем вӗҫленсе пыраҫҫӗ. Ҫӗнӗ протокол ҫине пӗтӗмӗшле кӑҫал куҫма шутлаҫҫӗ. Ҫӗртмен 8-мӗшӗнче ӑна ятарласа тӗрӗслӗҫ — IPv6 тӗнче кунне (World IPv6 Day) ирттерӗҫ.
Авӑнӑн 19-мӗшӗнче ҫӳлти шайри .su домена никӗсленӗренпе 20 ҫул ҫитрӗ. Шӑп та лап 20 ҫул каялла, иртнӗ ӗмерхи 1990-мӗш ҫулта, ку домена СССР патшалӑхне панӑ. 2009 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче домена Раҫҫей ҫине куҫарнӑ. Раҫҫей Федерацийӗн тепӗр ҫӳллӗ шайри доменне, .ru-на, 1994 ҫулта никӗсленӗ.
Малтанхи вӑхӑтра иккӗмӗш шайри доменсене «Релком» тата «Демос» организацисем тытса тӑнӑ. 2010 ҫулхи ҫурлан 1-мӗшӗнче административлӑ ӗҫсене «Технический центр интернет» организацине куҫарнӑ. Хальхи вӑхӑтра иккӗмӗш шайри доменсене пурӗ 13 компани регистрацилет.
Авӑнӑн 1-мӗшӗ тӗлне .su доменра иккӗмӗш шайрисен шучӗ 88 пинрен иртнӗ пулнӑ. Танлаштарма: .ru доменра — 3 миллион ытла. Хальхи вӑхӑтра, .рф домена хута яма тытӑннӑран, .su доменсен йышӗ ӳсме пӑрахнӑ тет.
Пӗлме: .su домен ячӗ «sovet union» сӑмахсемпе вуланать. Ҫавӑн пекех, чӑвашсем ӑна «suvar» (сӑвар) ятпа та вулама пултараҫҫӗ.
Тӗнче тетелӗн Раҫҫей пайӗнче пӗрремӗш кирилл саспаллилӗ доменсем ӗҫлеме пуҫларӗҫ. Кун пирки «Новости» РИА Андрей Колесниковӑн сӑмахӗсем ҫине таянса пӗлтерет.
Пӗрремӗш доменсем шутне «президент.рф» тата «правительство.рф» кӗчӗҫ.
Националлӑ доменӑн координаци центрӗн директорӗ Андрей Колесников ку хыпара паян Мускавра уҫӑлнӑ тӗнче тетелне тытса тӑрас ыйтусене сӳтсе явмалли пӗрремӗш канашлура пӗлтернӗ. Хальлӗхе пур браузер та вӑл доменсемпе ӗҫлеймест иккен, ҫавах та ытларахӑшӗ вӗсене ӑнланать. Ҫавӑн пекех ку доменсем ытти ыйтусене те кӑларса тӑратаҫҫӗ (тӗслӗхрен, ping ӗҫлемест).
Канашлӑва ICANN корпорацийӗн пуҫлӑхӗ те хутшӑннӑ, вӑл Колевникова «.рф» домена тытса тӑма май паракан сертификат тыттарнӑ.
Google пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗнче тетелӗнче тӗл пулакан кодировкӑсенче Unicode пайӗ 50% ҫывхарма пуҫланӑ. Unicode — пӗр саспалли е паллӑ валли темиҫе байт усӑ куракан кодировка. Ӑна усӑ курса тӳрех темиҫе алфавитпа ҫырма май пур. Юникода тӗнчери пур ҫыруллӑ алфавит та вырнаҫать. Ҫавӑнпа та ун тӳпи малашне ӳссех пырӗ. Пирӗн сайт та юникода усӑ курать — ҫавӑнпа та унта чӑвашла та, вырӑсла та, кирлӗ пулсан ытти чӗлхесемпе те материал вырнаҫтарма май пур.
Каласа хӑвармалла — Юникодпа ҫырнӑ документсен йышӗ ыттисенчен 2008 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче иртсе кайнӑ. Ун чухне тӗнче тетелӗнче ӑна 25% документра усӑ курнӑ. Вӑл вӑхӑтра ASCII кодировка та ҫав шайрах пулнӑ (2001 ҫулта вӑл кодировкӑпа ҫырнӑ документсен йышӗ 55% ҫитнӗ). Хальхи вӑхӑтра вара ASCII-пе ҫырнӑ документсем 20% йышӑнаҫҫӗ.
Раҫҫейре кӑмӑллакан cp-1251 кодировкӑн хисепӗ вара 10% та ҫитмест.
Сӑн ҫинче: тӗрлӗ кодировкӑн тӳписем
+12.5 °C